Washington’da Zirve, Dünyada Yankı

ABD’nin eski başkanı Donald Trump ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bugün gerçekleştirdiği yüz yüze görüşme, yalnızca iki liderin ilişkilerindeki değil, küresel dengelerdeki potansiyel etkileriyle de dünya basınında geniş yankı uyandırdı. Görüşme sonrası özellikle İsrail ve Yunanistan’dan gelen tepkiler dikkat çekerken, Rusya sessizliğini koruyarak gelişmeleri temkinli bir iyimserlikle izlemeyi tercih etti.

Yeni Bir Dönemin Habercisi mi?

Washington’da gerçekleşen 45 dakikalık basına kapalı görüşmede, iki liderin savunma sanayii, F-35 programı, Türkiye-ABD ilişkilerinin yeniden inşası ve bölgesel sorunlar (özellikle Suriye ve Orta Doğu) üzerine yoğunlaştığı belirtildi. Ancak görüşmenin en çok ses getiren bölümü, Trump’ın Erdoğan hakkında sarf ettiği “güçlü, zeki, eşsiz lider” sözleri ve Türkiye’yi İsrail-Filistin hattında arabulucu olarak konumlandırma önerisi oldu.

Bu ifadeler yalnızca dostane bir yaklaşımın değil, aynı zamanda Türkiye’nin yeniden şekillenen küresel düzende merkezî bir rol üstlenebileceğinin de işareti olarak okundu.

İsrail: F-35 Endişesiyle Diplomatik Harekete Geçti

İsrail basını, Trump’ın Erdoğan’la ilişkisini “övgü sınırlarını aşan bir yakınlık” olarak nitelendirdi. “Türkiye ile harika ilişkilerim var” diyen Trump’ın, Başbakan Netanyahu’ya dolaylı bir mesaj verdiği yorumları yapıldı.

Ancak en çok dikkat çeken gelişme, Türkiye’nin F-35 programına geri alınabileceği yönündeki sinyaller oldu. Bu ihtimal, İsrail güvenlik çevrelerinde “askeri dengeyi tehdit eden bir gelişme” olarak algılandı. İddiaya göre Netanyahu, Türkiye’ye yönelik muhtemel savunma satışlarını engellemek için Washington’daki diplomatik kanallar üzerinden baskı kurmaya başladı.

Yunanistan: Türkiye Öne Çıkıyor” Korkusu

Atina’da ise tansiyon yüksek. Yunan basını, Trump’ın Erdoğan’a olan ilgisini ve F-35 konusundaki sinyalleri “Ege’de dengeleri bozabilecek bir risk” olarak değerlendirdi. Özellikle Türkiye’nin hava gücünü modernleştirme çabaları, Yunanistan’da büyük bir tehdit olarak görülüyor.

Bazı Yunan analizlerde ise doğrudan şu ifadelere yer verildi:
“Trump, Türkiye’yi öne çıkararak bölgedeki geleneksel dengeyi sarsıyor. Bu, Atina için diplomatik ve askeri bir uyarı zili.”

İki liderin görüşmesini gündemine taşıyan dünya basınlarından biri de Yunanistan oldu.

Yunan basını, görüşmeye ilişkin gelişmeleri, “Erdoğan’ın Trump görüşmesinde Heybeliada Ruhban Okulu’na atıf yapması: “Biz üzerimize düşeni yapacağız”, “Donald Trump: Recep Tayyip Erdoğan’ı yakasında F-35 rozetiyle karşıladı” şeklindeki başlıklar ile gündeme taşıdı.

Dünya Basını: “Erdoğan Güçlü Dönüyor”

CNN International, BBC, Reuters ve Hindustan Times gibi önde gelen medya kuruluşları, görüşmeyi “Türkiye ile yeni bir sayfa” ve “stratejik iş birliği sinyali” olarak yorumladı. Özellikle Trump’ın ifadeleri, Erdoğan’ın uluslararası arenadaki liderlik imajını pekiştiren nitelikte manşetlerde yer buldu.

Analistler bu görüşmeyi, yalnızca bir diplomatik temas olarak değil; Türkiye’nin yeniden “bölgesel anahtar aktör” pozisyonuna yükselme çabasının işareti olarak değerlendiriyor.

Rusya: Sessizlik Stratejisi ve Derin Okumalar

Moskova’dan gelen açıklamalar ise temkinli. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Türkiye’nin arabulucu ve taraflarca saygı gören bir aktör olarak konumlanmasını memnuniyetle karşıladıklarını söyledi. Rus basınında, görüşmeye dair doğrudan eleştiri yok; ancak enerji ve savunma konularındaki olası yön değişiklikleri dikkatle izleniyor.

Özellikle Türkiye’nin ABD ile savunma alanında yakınlaşması, Rusya açısından “stratejik bağımlılığı azaltabilecek” bir hamle olarak görülüyor. Öte yandan, ABD’nin Türkiye’ye Rus enerjisinden uzaklaşma çağrısı yapması da, Rusya’nın enerji diplomasisi açısından tehdit olarak algılanabilir.

Bir Görüşme, Üç Farklı Etki

• Erdoğan için bu görüşme, hem iç hem dış kamuoyunda liderliğini güçlendiren önemli bir diplomatik adım olarak değerlendiriliyor.

• İsrail ve Yunanistan’da alarm zilleri çalıyor. Her iki ülke de Türkiye’nin yeniden silahlandırılması ve stratejik öneminin artmasını potansiyel bir tehdit olarak görüyor.

• Rusya ise şimdilik “gözlem modunda”. Ancak enerji, savunma ve Ukrayna denklemindeki değişiklikler, Moskova’nın stratejik hesaplarını etkileyebilir.

Bu görüşme, yalnızca iki liderin tokalaşması değil, aynı zamanda bölgesel ve küresel dengelere dair yeni bir satranç hamlesiydi. Şimdi dünya bu hamlenin taşları nasıl yerinden oynatacağını izliyor.